Trupi i femrës është i veçantë dhe përjeton ndryshime të cilat burrat nuk i ndjejnë. Prandaj, gratë duhet t’u kushtojnë vëmendje të veçantë sëmundjeve që janë të lidhura me ndryshimet në nivelin e hormoneve dhe organet seksuale. Megjithatë, kohëve të fundit duhet kushtuar edhe më shumë vëmendje edhe në disa sëmundje që zakonisht janë të lidhura me burrat.
1. Sëmundjet kardiovaskulare
Sëmundjet e zemrës sot janë shkaku kryesor i vdekjes si te gratë, poashtu edhe te meshkujt. Te gratë më të reja se 50 vjet, pak mbrojtje ofron estrogjeni. Te gratë më të vjetra se 50 vjet, rrezik mund të ket nga sëmundjet e zemrës, goditjet në tru, dhe sëmundjet e enëve të gjakut, kjo poashtu vlen edhe për meshkujt. Parandalimi dhe zbulimi i hershëm të simptomave, është gjëja kryesore. Duhet të parandalojmë ndërtimin e shtresave në muret e enëve të gjakut. Kjo do të arrihet përmes konsumimit të ushqimit të shëndetshëm të pasur në fibra, pra perimeve, frutave, futjes së ulët të mishit të kuq dhe më tepër preferohet konsumimi i mishit të peshkut, duke eliminuar yndyrërat e rrezikshme, të tilla si margarina, ushqimet e shpejta dhe ushqimet e lehta, që janë të skuqura në yndyrë dhe ëmbëlsirat. Njerëzit duhet të mos harrojnë se të paktën 30 minuta në ditë duhet të merren me rekreacion. Kjo është e nevojshme për shëndetin dhe forcën. Edhe pas viteve 35, rregullisht kontrolloni lipidet e gjakut.
2. Kanceri i gjirit
Ky është kanceri më i zakonshëm, për gratë, në mbarë botën. Kanceri i gjirit prek një në tetë e gra, me incidencën më të lartë në mes të 45 dhe 55 vjeç. Faktorët e rrezikut për kancerin e gjirit përfshijnë: mosha, gjenet, trashja, dhe futja e alkoolit. Simptomat e dukshme të tilla si gunga, dhimbjet ose sekretit, lajmërohen vonë, ashtu që fillimi i trajtimit në një fazë të vonshme do të ketë më shumë komplikacione. Pra, mos prisni! Bëjeni mamografinë rregullisht, menjëherë pasi që të mbushni 40 vjet. Norma e mbijetesës është e lartë nëse kanceri është zbuluar në një fazë të hershme.
3. Kanceri i qafës së mitrës
Te gratë që nuk i nënshtrohen vizitave të rregullta gjinekologjike, sëmundjet dhe vdekshmëria janë mjaft të larta. Shkaktuar nga shtamet të caktuara të HPV në mesin e një grupi të grave me rrezik të lartë. Megjithatë, rritja e tumorit eshte i ngadaltë, madje 10 deri 15 vjet nga hyrja e virusit deri te faza e parë e sëmundjes. Ashtu si shumica e tumorëve, nuk ka simptoma të dukshme në fazat e hershme. Pap Testi është një mënyrë në të cilën sëmundja mund te diagnostikohet në një fazë të hershme, kur trajtimi është akoma i lehtë. Pra, Pap testi duhet të kryhet çdo vit. Vaksinat kundër HPV nuk kanë efekte të përjetshme, nuk e mbrojnë, ata tashmë janë të infektuar dhe nuk garantojnë mbrojtje kundër të gjitha llojeve të viruseve. Për një vaksinim të mundshëm diskutoni me mjekun tuaj.
4. Kanceri i vezorëve
Kanceri i vezoreve është i vështirë për të zbuluar, për shkak se është i vendosur thellë në kofshë. Shumë raste janë zbuluar vetëm në fazat e vona, kur tumori është rritur në masë aq shumë sa që ndjehet në stomak. Simptoma të tjera përfshijnë: freyerje, dhimbje të barkut, urinim i shpeshtë, kapsllëk, humbje e oreksit apo ndjenjë e ngopjes së shpejtë. E vetmja metodë e trajtimit është largimi i tumorit me anë të operacionit. Ekzaminimi gjinekologjik vjetor dhe me ultratinguj vaginal, për femrat më të vjetëra se 35 vjet, mund të zbulojë sëmundjen në një fazë të hershme.
5. Kanceri i zorrës së trashë
Zorra e trashë është pjesë e traktit digjestiv që ruan materialin e mbeturinave. Është më e zakonshme te gratë që kanë një konsumim të lartë të yndyrës të kenë polyps në zorrët dhe trashigimi familjare të kancerit të zorrës së trashë apo të polypsit. Shenja më e hershme e kancerit kolorektal është gjaku mikroskopik në nevojë. Femrat më të vjetra se 45 vjeç duhet të kontrollojnë çdo vit nevojën. Ndërkohë, një histori pozitive familjare duhet menjëherë t’ju nxisë që të bëni një kolonoskopinë çdo tre vjet.
6. Miomi
Ky është tumori dashamirës më i zakonshëm tek gratë. Një në pesë femra kanë tumor të mitrës. Të gjitha myomas nuk kërkojnë operacion. Rriten ngadalë dhe shpesh nuk kanë asnjë simptom, kurse shumë prej tyre do të reduktohen në mënyrë spontane pas menopauzës. Arsyet për funksionimin e këtyre krijimeve janë gjakderdhjet e bollshme ose të zgjatura, dhimbje barku, mitra më e madhe se pesë centimetra. Një mënyrë praktike për të parandaluar zgjerimin e miomes është për të shmangur ushqimet që stimulojnë rritjen e tyre, të tilla si fasule, sojë, bizele dhe arra. Ajo gjithashtu ndihmon për futje të ulët yndyrës të kafshëve.
7. Diabeti
Pothuajse një e treta e grave që kanë diabet nuk janë aspak të vetëdijshme. Ato zakonisht shkojnë te mjeku për shkak të dëmtimit të lartë të shtypjes së gjakut, dëmtimit të enëve të gjakut dhe jo për shkak të sheqerit të pakontrolluar në gjak. Diabeti ka një prapavijë të fortë gjenetik. Simptomat e sheqerit të pakontrolluar në gjak përfshijnë: urinim i shpeshtë, etje të pashuar, humbje peshe, pavarësisht oreksit të madh, lodhje dobësi, mpirje, apo ndjesi shpimi gjilpërash në gishtat tuaj. Si të parandalojmë atë? Gratë e të cilëve anëtarët e familjes kanë diabet, kanë nevojë që të kontrollojnë futjen e sheqerit dhe të jenë të sigurt për futjen e stërvitjeve të rregullta. Femrat më të vjetra se 35 vjet, që edhe ata kanë një histori familjare të sëmundjes, çdo vit duhet të kontrollojnë sheqerin e tyre në gjak.
8. Anemia
Anemia është një sëmundje e karakterizuar nga niveli i ulët i qelizave të kuqe të gjakut në trup. Qelizat e kuqe të gjakut janë përgjegjëse për transferimin e oksigjenit nga mushkëritë në organe të ndryshme të tilla si veshkat, truri dhe muskujt. Mungesa e oksigjenit në këto zona çon në dhimbje koke, marramendje, lodhje, rrahje të zemrës, dobësi trupore, dhe madje edhe dështimi i veshkave. Shtimi i hekurit në barna është një mënyrë e lirë dhe e lehtë e trajtimit. Një tabletë në ditë mund të bëjë punë. Burimet natyrore të ushqimit janë edhe më mirë. Në menu duhet të gjinden perimet me gjethe jeshile, mëlçisë, guacat dhe mish të kuq. /kosovarja.ch/
