Mineralet janë lloje specifike të lëndëve ushqyese që trupi juaj ka nevojë për të funksionuar siç duhet. Një mungesë minerali ndodh kur trupi juaj nuk merr ose thith sasinë e nevojshme të një minerali.
Trupi i njeriut kërkon sasi të ndryshme të çdo minerali për të qëndruar i shëndetshëm. Nevojat specifike përshkruhen në shtesat ditore të rekomanduara (RDA).
AZHR është shuma mesatare që plotëson nevojat e rreth 97 përqind të njerëzve të shëndetshëm. Ato mund të merren nga ushqimi, suplementet minerale dhe produktet ushqimore që janë fortifikuar me minerale shtesë.
Një mangësi shpesh ndodh ngadalë me kalimin e kohës dhe mund të shkaktohet nga një sërë arsyesh. Një nevojë e shtuar për mineralin, mungesa e mineralit në dietë ose vështirësia në përthithjen e mineralit nga ushqimi janë disa nga arsyet më të zakonshme.
Mungesa e mineraleve mund të çojë në një sërë problemesh shëndetësore, të tilla si kocka të dobëta, lodhje ose ulje të sistemit imunitar.
Cilat lloje të mungesës së mineraleve ekzistojnë?
Ekzistojnë pesë kategori kryesore të mungesës së mineraleve: kalciumi, hekuri, magnezi, kaliumi dhe zinku.
Mungesa e kalciumit
Kalciumi është i nevojshëm për kocka dhe dhëmbë të fortë. Ai gjithashtu mbështet funksionin e duhur të enëve të gjakut, muskujve, nervave dhe hormoneve.
Burimet natyrore të kalciumit përfshijnë qumështin, kosin, djathin dhe peshkun e vogël me kocka, fasulet dhe bizelet. Perimet si brokoli, lakra jeshile dhe lakra kineze gjithashtu ofrojnë kalcium. Disa ushqime janë gjithashtu të fortifikuara me mineral, duke përfshirë drithërat dhe lëngjet.
Mungesa e kalciumit prodhon pak simptoma të dukshme në afat të shkurtër. Kjo për shkak se trupi juaj rregullon me kujdes sasinë e kalciumit në gjak. Mungesa e kalciumit për një kohë të gjatë mund të çojë në uljen e densitetit mineral kockor të quajtur osteopeni.
Nëse nuk trajtohet, osteopenia mund të kthehet në osteoporozë. Kjo rrit rrezikun e frakturave të kockave, veçanërisht te të moshuarit.
Mungesa e rëndë e kalciumit zakonisht shkaktohet nga probleme mjekësore ose trajtime, të tilla si medikamente (si diuretikët), operacioni për të hequr stomakun ose dështimi i veshkave. Simptomat e një mangësie të rëndë përfshijnë: ngërçe e muskujve, mpirje, ndjesi shpimi gjilpërash në gishta, lodhje, oreks i dobët si dhe ritme të parregullta të zemrës.
Mungesa e hekurit
Më shumë se gjysma e hekurit në trupin tuaj është në qelizat e kuqe të gjakut. Hekuri është një pjesë e rëndësishme e hemoglobinës, një proteinë që transporton oksigjen në indet tuaja.
Hekuri është gjithashtu pjesë e proteinave dhe enzimave të tjera që e mbajnë trupin tuaj të shëndetshëm. Burimet më të mira të hekurit janë mishi, shpendët ose peshku. Ushqimet me bazë bimore si fasulet apo thjerrëzat janë gjithashtu burime të mira.
Mungesa e hekurit zhvillohet ngadalë dhe mund të shkaktojë anemi. Konsiderohet e pazakontë në Shtetet e Bashkuara dhe te njerëzit me dieta të shëndetshme. Por, Organizata Botërore e Shëndetësisë vlerësoi në një raport të vitit 2008 se mungesa e hekurit shkakton afërsisht gjysmën e të gjitha rasteve të anemisë në mbarë botën.
Simptomat e anemisë me mungesë hekuri përfshijnë ndjenjën e dobësisë dhe të lodhjes. Mund të keni performancë të dobët në punë ose në shkollë. Fëmijët mund të shfaqin shenja përmes zhvillimit të ngadalshëm social dhe njohës.
Mungesa e magnezit
Trupi ka nevojë për magnez për qindra reaksione kimike. Këto përfshijnë përgjigjet që kontrollojnë nivelet e glukozës në gjak dhe presionin e gjakut. Funksioni i duhur i muskujve dhe nervave, funksioni i trurit, metabolizmi i energjisë dhe prodhimi i proteinave kontrollohen gjithashtu nga magnezi.
Përafërsisht 60 përqind e magnezit të trupit qëndron në kocka ndërsa gati 40 përqind qëndron në qelizat e muskujve dhe indeve të buta. Burimet e mira të magnezit përfshijnë: bishtajore, arra, fara, drithërat e plota dhe perime me gjethe jeshile, si spinaqi.
Mungesa e magnezit është e pazakontë tek njerëzit e shëndetshëm. Veshkat mund të pengojnë që magnezi të largohet nga trupi përmes urinës. Megjithatë, disa medikamente dhe gjendje kronike shëndetësore si alkoolizmi mund të shkaktojnë mungesë magnezi.
Nevojat për magnez ndikohen gjithashtu shumë nga prania e sëmundjes. Në këtë situatë, RDA për magnez mund të mos jetë e mjaftueshme për disa individë.
Shenjat e hershme të mungesës së magnezit përfshijnë: lodhje, dobësi, humbje e oreksit, të përziera dhe të vjella.
Mungesa e magnezit mund të çojë në simptomat e mëposhtme nëse nuk trajtohet: mpirje, ndjesi shpimi gjilpërash, ngërçet e muskujve, konvulsione, ritme jonormale të zemrës.
Mungesa e kaliumit
Kaliumi është një mineral që funksionon si elektrolit. Kërkohet për tkurrjen e muskujve, funksionimin e duhur të zemrës dhe transmetimin e sinjaleve nervore. Është gjithashtu e nevojshme nga disa enzima, duke përfshirë një që ndihmon trupin tuaj të kthejë karbohidratet në energji.
Burimet më të mira të kaliumit janë frutat dhe perimet, si bananet, avokado, zarzavate me gjethe të errëta, panxhari, patatet dhe kumbullat. Burime të tjera të mira përfshijnë lëngun e portokallit dhe arrat.
Shkaku më i zakonshëm i mungesës së kaliumit është humbja e tepërt e lëngjeve. Shembujt mund të përfshijnë të vjella të zgjatura, sëmundje të veshkave ose përdorimin e medikamenteve të caktuara si diuretikët.
Simptomat e mungesës së kaliumit përfshijnë ngërçe dhe dobësi të muskujve. Simptoma të tjera shfaqen si kapsllëk, fryrje ose dhimbje barku të shkaktuar nga paraliza e zorrëve.
Mungesa e rëndë e kaliumit mund të shkaktojë paralizë të muskujve ose ritme të parregullta të zemrës që mund të çojnë në vdekje.
Mungesa e zinkut
Zinku luan një rol në shumë aspekte të metabolizmit të trupit. Kjo perfshin: sintezën e proteinave, funksionin e sistemit imunitar, shërimin e plagëve dhe sintezën e ADN-së.
Është gjithashtu e rëndësishme për rritjen dhe zhvillimin e duhur gjatë shtatzënisë, fëmijërisë dhe adoleshencës. Zinku gjendet në produktet shtazore si gocat e detit, mishi i kuq dhe shpendët. Burime të tjera të mira të zinkut përfshijnë: fasule, arra, drithërat e plota dhe produktet e qumështit.
Mungesa e zinkut mund të shkaktojë humbje të oreksit, shijes ose nuhatjes. Zvogëlimi i funksionit të sistemit imunitar dhe ngadalësimi i rritjes janë simptoma të tjera
