Për t’ju ndihmuar të përgatiteni më mirë për vaksinën kundër Covid-19, më poshtë gjeni një guidë të shkurtër të gjërave që duhet dhe nuk duhet të bëni.
Çfarë të bëni
Pini shumë ujë: Të qenit i hidratuar është jashtëzakonisht e rëndësishme para dhe pas vaksinimit tuaj. Efektet anësore më të zakonshme të vaksinave përfshijnë dhimbjen e muskujve, lodhjen, dhimbjen e kokës dhe ethet. Të qenit i hidratuar siç duhet jo vetëm që do t’ju parandalojë nga të ndjerit shumë i sëmurë, por por gjithashtu mund të ndihmojë në shkurtimin e kohëzgjatjes dhe intensitetit të efekteve anësore.
Hani një dietë të ekuilibruar mirë: Për të shmangur efektet anësore serioze, një dietë e ekuilibruar mirë është thelbësore. Super-ushqimet si perimet jeshile, hudhra, etj, që janë të pasura me lëndë ushqyese dhe rrisin imunitetin, duhet të përfshihen në dietën tuaj. Frutat sezonale të pasura me Vitaminë C gjithashtu mund të ndihmojnë në luftimin e efekteve anësore të vaksinës.
Flini të paktën 7 deri në 8 orë gjumë: Kur vaksinoheni, trupi mbështetet në përgjigjet imune për të zhvilluar mbrojtjen. Rekomandohet që njerëzit e vaksinuar kohët e fundit të flenë për të paktën 7-8 orë pasi privimi i gjumit mund të rezultojë në imunitet të shtypur duke qenë se trupi rindërton mekanizmat e tij mbrojtës gjatë gjumit. Mungesa e gjumit të mjaftueshëm gjithashtu mund të shkaktojë stres, i cili shtyp më tej sistemin imunitar.
Bëni disa ushtrime të lehta/aktivitet fizik: Dëgjoni trupin tuaj. Ushtrimi mbështet qarkullimin e gjakut që mund të ndihmojë në zvogëlimin e efekteve anësore të vaksinës. Rekomandohet të bëni diçka më pak të mundimshme në krahasim me rutinën tuaj të rregullt të stërvitjes. Për shembull, një ecje e lehtë.
Konsultohuni me mjekun tuaj para vaksinimit nëse jeni duke përdorur steroid ose hollues të gjakut: Njerëzit me steroid dhe hollues të gjakut mund të ndalojnë ilaçet e tyre për dy ditë para dhe dy ditë pas dozës, për të parandaluar efektet anësore negative. Flisni me mjekun rreth kësaj.
Vazhdoni të silleni si duhet kur bëhet fjalë për Covid: Mbani maska atje ku duhet, lani dhe dezinfektoni rregullisht duart, respektoni distancën fizike, shmangni vendet e mbipopulluara etj.
Aplikoni një leckë të pastër, të ftohtë dhe të lagur (ose pak akull) mbi krah pas vaksinimit për të zvogëluar dhimbjen. Dikush gjithashtu mund të bëjë stërvitje të butë ose të përdorë krahun për aktivitete të lehta për të zvogëluar më tej dhimbjen dhe shqetësimin.
Çfarë nuk duhet të bëni
Shmangni alkoolin dhe duhanin: Megjithëse nuk ka studime shkencore të miratuara që përcaktojnë sasinë e efektit të alkoolit ose pirjes së duhanit në vaksinim, këshillohet që të shmangni konsumimin e duhanit ose alkoolit pasi mund të përkeqësojë dhe përkeqësojë efektet anësore të vaksinës duke e bërë përvojën më stresuese dhe të pakëndshme. Alkooli gjithashtu ndikon negativisht në sistemin imunitar të trupit dhe ekziston mundësia që përgjigja imune ndaj vaksinës të mos jetë aq efektive nëse ka alkool të tepërt në sistem. E njëjta gjë vlen edhe për konsumin e duhanit.
Mos mendoni se jeni plotësisht imun ndaj Covid-19 pas vaksinimit: Asnjë vaksinë nuk ka një përqindje suksesi 100%. Ju mund të infektoheni edhe pasi të jeni vaksinuar, por ka shumë mundësi që infeksioni të jetë shumë më i butë. Vaksina ju mbron vetëm nga shtrimi në spital, vdekja dhe sëmundjet serioze. Ju ende mund të jeni një bartës asimptomatik dhe është e rëndësishme që të vazhdoni të ndiqni sjelljen e përshtatshme të Covid-19 siç është përdorimi i maskave, dezinfektuesit e duarve ose larja dhe të ndiqni distancimin fizik.
Mos e vononi konsultimin me mjekun nëse përjetoni simptoma të Covid-19 edhe pas vaksinimit: Mos harroni se vaksinimit i duhet pak kohë për të filluar dhe ju do të krijoni imunitet vetëm disa javë pas dozës së dytë. Efektet anësore të tilla si dhimbja dhe shqetësimi në krah ose lodhja zakonisht zbuten brenda pak ditësh. Konsultohuni me mjekun tuaj nëse ka efekte anësore të rënda ose simptomat nuk ulen.
Shmangni aktivitetin e rëndë fizik për të paktën 2-3 ditë pas vaksinimit: Meqenëse trupit tuaj i duhen kohë për tu rikuperuar nga efektet anësore të vaksinës, shmangni stresin.
Mos humbisni vaksinat e tjera të nevojshme: Mos shmangni vaksina të tjera që mund të keni për të bërë këtë vit, por sgurohuni që të ketë një hapësirë me të paktën 28 ditë diferencë. Konsultohuni me mjekun për më shumë.
Burimi: UNICEF
