Të gjithë prindërit duan që fëmijët e tyre të rriten për të qenë njerëz më të mirë se që janë ata vetë. Këto janë gjashtë këshillat nga akademikët e Harvardit se si ta edukoni që fëmija juaj të jetë i butë, i përgjegjshëm dhe i mëshirshëm.
- Mësoni fëmijën tuaj si të kontrollojë emocionet e tij
Zemërimi, trishtimi dhe zhgënjimi mund të ndikojnë, si te ne të rriturit, po aq edhe te fëmijët tanë. Por, ne mund t’i mësojmë fëmijët tanë se si të përballen me emocione negative dhe si të mos humbin shumë energji në to. Kur fëmija juaj është në gjendje të qetë shpirtërore, mësojuni trukun si në vijim: së pari merrni thellë frymë me hundë, pastaj e nxirrni jashtë nëpërmjet gojës, dhe numëroni deri në pesë. Nëse vëreni se fëmija juaj është duke u marrë me diçka, rikujtojani këto tre hapa duke i bërë ato së bashku.
- Bisedoni me ta për marrjen e përgjegjësisë për veprimet e tyre
Mami dhe babi janë gjithmonë shembull për fëmijët dhe përpiqen t’i imitojnë dhe të jenë të ngjashëm me ta. Bisedoni me ta për moralin dhe me idenë për të ndihmuar njëri-tjetrin dhe të kujdesen për botën që na rrethon. Shpjegoni se çfarë do të thotë marrja e përgjegjësive për veprimet e tyre. Dhe më e rëndësishmja nga të gjitha – mos harroni të silleni në përputhje me fjalët (premtimet) tuaja dhe të inkurajoni fëmijën tuaj për të bërë gjëra të mira.
- Mësojeni që fëmija juaj të jetë i mëshirshëm dhe të ndihmojë të dobëtit
Është shumë e rëndësishme që fëmija juaj të ketë aftësinë për të ndjerë dhembshuri jo vetëm për njerëzit e tij të afërm apo të dashur dhe miqtë, por edhe për të gjithë ata që kanë nevojë për ndihmë. Kërkojuni atyre të imagjinojnë se si do të ndjehej nëse ai do të ishte nxënës i ri në klasë – kjo është një mënyrë e mirë që të mendojnë për këto gjëra. Por edhe bisedoni me ta rreth problemeve më universale: ç’farë mund të bëni për fëmijët të cilët nuk kanë asgjë për të ngrënë? Po në lidhje me ata që nuk kanë strehim? Prindërit mund të bëjnë shumë për të ndihmuar fëmijët e tyre të zhvillojnë një ndjenjë të përgjegjësive të tyre sociale.
- Mësojeni fëmijën tuaj të jetë mirënjohës
Është e rëndësishme që fëmija juaj të mos ndjehet tepër i ndrojtur për të pranuar se është mirënjohës për diçka ose për dikë. Filloni me gjërat e vogla. Për shembull, thuani ta përqafojnë dhe falënderojnë gjyshen e tyre për gatimin e shijshëm që i ka bërë; përkujtoni ata që të thonë gjithmonë faleminderit sa herë që është e nevojshme, dhe ju dhe partnerin tuaj të falënderojnë për të gjitha që ju bëni për ta. Hulumtimet kanë treguar se njerëzit që nuk ngurrojnë për të shprehur mirënjohjen e tyre janë më të lumtur dhe më të shëndetshëm se ata të ndrojturit.
- Mësojuni atyre se çfarë përbën ‘sjellje të mirë’ dhe të rrënjosin vlerat e familjes suaj
Shumica e prindërve i shikojnë sukseset e fëmijëve të tyre në shkollë apo në sport disi me respekt. Pse nuk mbajnë të njëjtin qëndrim ndaj sjelljes së tyre etike? Është me rëndësi t’i definoni në mënyrë të qartë vlerat e familjes tuaj dhe sigurohuni që fëmija juaj t’i përmbahet atyre me fjalë dhe me vepër. A po sillet ai apo ajo me respekt? A po i përmbahen premtimeve të tyre? Si duhet të sillen ndaj moshatarëve të tyre, apo me ata që i kanë mërzitur ato? Mos harroni se ku i marrin fëmijët tuaj shembujt e tyre.
- Shpenzoni më shumë kohë së bashku
Nëse i gjithë komunikimi që ju keni me fëmijën tuaj është përqëndruar për të folur për disiplinën, atëherë gjërat nuk do të çojnë në shumë sukses. Përpiquni të ndërtoni një marrëdhënie mirëbesimi me fëmijën tuaj. Bisedoni me ta, luani me ta, kaloni kohë së bashku, shkoni në një udhëtim diku, dhe, natyrisht, mos harroni kurrë t’i tregoni atyre se sa i doni ata. Kjo do të ndihmojë që ata të bëhen qenie të llojit, individ të sinqertë të cilët do të kuptojnë se çfarë është dashuria dhe respekti dhe të janë në gjendje për të ndarë këto ndjenja me të tjerët rreth tyre./kosovarja.ch/
